دوربین ورزشی (اکشن کمرا / Action Camera) دوربین‌هایی هستند که برای تصویربرداری لحظه‌ای از زاویه دید شخصی که در حال ورزش، ماجراجویی یا رانندگی و کارهای دیگر است استفاده می‌شوند. در این مطلب به بررسی پارامترهای مهم دوربین‌های ورزشی و راهنمای خرید بهترین دوربین‌ ورزشی و لوازم جانبی آن بر اساس قیمت می‌پردازیم.

دوربین ورزشی (اکشن کمرا) می‌تواند به نقاط مختلفی از بدن یا تجهیزات شما و یا حتی بدن حیوانات خانگی وصل شوند و از تمام اتفاقات رخ داده فیلمبرداری کنند. دوربین‌های ورزشی شبیه هیچکدام از مدل‌های دیگر دوربین نیستند. این دوربین‌ها کوچک و سبک بوده، دارای مقاومت بالایی هستند و فیلمبرداری با آن‌ها ساده است. حتی برخی کمپانی‌های تولید فیلم در برخی صحنه‌ها که استفاده از دوربین عادی ممکن نیست از دوربین اکشن استفاده می‌کنند. حتی اگر یک ماجراجو و طبیعت‌گرد حرفه‌ای نیز نباشید، شاید داشتن یکی از این دوربین‌ها برایتان جالب باشد. اما این روز‌ها بازار دوربین‌های ورزشی مملو از برند‌های مختلف با ویژگی‌ها و تبلیغات متفاوت است که خرید آن‌ها را برای یک شخص تازه‌کار سخت می‌کند. در ادامه فاکتور‌های خرید یک دوربین ورزشی خوب را بررسی می‌کنیم.

کیفیت تصویر
اگر قصدتان از خرید یک دوربین ورزشی فقط داشتن آن نیست و می‌خواهید واقعاً از آن استفاده کرده و از ماجراجویی خودتان فیلمبرداری کنید پس کیفیت و رزولوشن تصویر یک فاکتور مهم در هنگام انتخاب یک برند یا مدل خاص خواهد بود. در حال حاضر رزولوشن ۴K بالاترین کیفیت ممکن موجود در دوربین‌های ورزشی رده‌بالا و گران قیمت بازار است و پس از آن رزولوشن‌های ۱۰۸۰p و ۷۲۰p قرار دارند. بهترین رزولوشن برای شما بستگی به این دارد که از دوربین برای چه کاری می‌خواهید استفاده کنید و از چه دستگاهی برای نمایش فیلم‌های گرفته شده استفاده خواهید کرد. اگر دارای یک تلویزیون یا مانیتور ۴K نباشید، استفاده از دوربینی با این رزولوشن تقریباً بی‌معنی خواهد بود.

نکته‌ی دیگری که باید در کیفیت تصویر دوربین به آن توجه داشته باشید نرخ فریم فیلمبرداری دوربین ورزشی است. برخی مدل‌های ارزان قیمت دارای نرخ فریم ۱۵fps هستند. این نرخ فریم شاید برای دوربین‌های امنیتی که در یک نقطه ثابت هستند مناسب باشد اما برای دوربین ورزشی که تصاویر و مناظر پویای بسیاری را در حین حرکت دوربین ضبط خواهد کرد تنها باعث ضبط تصاویری که حالت برش یافته و پرش‌دار هستند خواهد شد. نرخ فریم در این دوربین‌ها باید حداقل ۳۰fps باشد و برای روان‌ترین تصاویر ممکن دارا بودن دوربینی با نرخ فریم ۶۰fps انتخابی عالی است.

برای عکس‌برداری نیز باید توجه داشته باشید که برخی دوربین‌ها دارای لرزش‌گیر اپتیکال (نوری) یا دیجیتالی هستند که کیفیت عکس‌های ثابت را افزایش می‌دهد.

طراحی
دوربین‌های ورزشی اکثراً با سه طراحی مکعبی، گلوله‌ای و جعبه‌ای شناخته می‌شوند که هر کدام برای استفاده‌ی خاصی مناسب هستند. اکثر دوربین‌ها دارای طراحی جعبه‌ای هستند.

۱. دوربین‌های با طراحی جعبه‌ای و مکعبی تقریباً با تمامی لوازم جانبی فیلمبرداری قابل استفاده هستند و بیشتر برای نصب بر روی سینه ترجیح داده می‌شوند.

۲. دوربین‌های گلوله‌ای به دلیل سازگاری کمتر با لوازم جانبی دارای محبوبیت کمتری هستند اما برای اتصال به فرمان دوچرخه، موتور، اسکیت‌بورد یا اسکوتر و یا کلاه ایمنی انتخابی ایده‌آل هستند.

۳. برای تحرک هرچه بیشتر نیز می‌توان از دوربین‌های ورزشی کوچک (مینی اکشن کمرا / Mini Action Camera) استفاده کرد که دارای طراحی بسیار جمع‌وجورتری هستند و سازگاری بالایی دارند.

مقاومت
اگر قصد استفاده از دوربین خود در زیر آب یا برف و باران را دارید باید دوربینی بخرید که ضد آب باشد. بعضی مدل‌های دوربین ورزشی ضد‌آب هستند اما بعضی نیز ضد‌آب نبوده و باید در یک قاب مخصوص قرار داده شوند.

میدان دید دوربین
میدان دید یا FOV (Field Of View) ناحیه‌ای است که دوربین شما می‌تواند در هر لحظه از آن تصویربرداری کند. اکثر دوربین‌های ورزشی دارای میدان دید گسترده یا Wide-angle هستند؛ اما برخی نیز امکان انتخاب بین میدان دید گسترده، متوسط و محدود را می‌دهند. شاید به نظر میدان دید دوربین فاکتور مهمی در انتخاب آن نباشد اما باید توجه داشته باشید که تصاویر ضبط شده توسط دوربین زاویه گسترده ممکن است کمی دارای حالت منحنی و مثل حالت چشم ماهی یا Fish eye باشند.

عمر باتری
اغلب دوربین‌های ورزشی دارای عمر باتری کمی بوده و در حالت ضبط مداوم تصویر تنها یک تا سه ساعت دوام می‌آورند. البته این موضوع بسته به کیفیت فیلمبرداری یا استفاده از قابلیت‌هایی چون وای‌فای، بلوتوث یا دیگر ویژگی‌های ارتباطی می‌تواند متغیر باشد و در صورت استفاده از این ویژگی‌ها عمر باتری سریعتر تمام شود.

اکثر مردم دوربین‌هایی را انتخاب می‌کنند که ظرفیت باتری بیشتری دارند. اما این ظرفیت بیشتر باتری می‌تواند به معنی گران‌تر شدن دوربین یا نداشتن برخی ویژگی‌های مد نظر باشد. اما اگر ظرفیت باتری خود دوربین مهم نباشد می‌توانید از باتری‌های اضافه و پاوربانک‌ها استفاده کنید.

قابلیت‌های ارتباطی
امکان ارسال سریع فیلم‌ها به اینترنت و یا داخل کامپیوتر و گوشی مخصوصاً اگر دوربین ورزشی دارای صفحه‌ی نمایش نباشد می‌تواند قابلیت مهمی باشد. همچنین این ویژگی‌های ارتباطی امکان استفاده از دوربین به همراه دیگر لوازم جانبی که نیازمند ارتباط وای‌فای و دیگر قابلیت‌های ارتباطی هستند را می‌دهد.

حافظه‌ی ذخیره‌سازی
برای بهره‌گیری از بالاترین کیفیت دوربین خود، نیازمند کارت‌های حافظه‌ای با سرعت بالا هستید. اگر کارت حافظه سرعت نوشتن کافی نداشته باشد می‌تواند باعث افت فریم تصاویر و فیلم‌های نه چندان جالبی شود. بنابر‌این کارت‌های حافظه‌ی کلاس ۱۰ حداقل انتخاب خوب برای دوربین‌های ورزشی هستند. اغلب دوربین‌ها نیز از استاندارد UHS-II پشتیبانی می‌کنند که سرعت نوشتن تا ۳۱۲MB/s را در کارت‌های رده بالا به ارمغان می‌آورد.

لوازم جانبی
برای استفاده از دوربین در شرایط مختلف نیازمند برخی لوازم جانبی مخصوص هستید و برخی مدل‌ها ممکن است از این لوازم جانبی پشتیبانی نکنند. حتماً در هنگام خرید به لوازم جانبی که مدل مورد نظر شما پشتیبانی می‌کند توجه داشته باشید تا بعداً از خرید دوربینی که از این تجهیزات مخصوص پشتیبانی نمی‌کند، پشیمان نشوید.

برخی از لوازم جانبی پرکاربرد برای دوربین‌های ورزشی در ادامه معرفی می‌شوند:

مونوپاد‌ها و دسته‌های نگه‌دارنده
مونوپاد‌ها امروزه به فاکتور مهمی در عکس‌های سلفی و مخصوصاً سلفی‌های دسته جمعی تبدیل شده‌اند. اما مونوپاد دوربین‌های ورزشی دارای کیفیت و استحکام بیشتری نسبت به مونوپاد‌هایی که برای گوشی‌ها استفاده می‌شوند دارند. همچنین این مونوپاد‌ها بر روی خود پیچ یا مانت (Mount) یا پایه‌های نگه‌دارنده‌ای دارند که دوربین به‌ آن وصل می‌شود. جدای از سلفی گرفتن این مونوپاد‌ها برای فیلمبرداری از نقاطی که دسترسی به آن‌ها در حین ماجراجویی کمی دشوار است نیز استفاده می‌شوند.

گونه‌ی دیگری از مونوپاد‌ها که برای دوربین‌های ورزشی استفاده می‌شوند، مونوپاد‌های فیلمبرداری سوم شخص (Third person view) هستند که توسط تجهیزاتی اکثراً به کمر شخص وصل شده و بدون درگیر کردن شخص از وی فیلمبرداری می‌کنند.

برای افراد حرفه‌ای‌تر نیز دستگیره‌های نگه‌دارنده‌ای وجود دارند که دوربین و تجهیزات جانبی مانند میکروفون یا نورافکن بر روی آن نصب می‌شوند.

پایه‌های نگه‌دارنده
مهم‌ترین تجهیزات جانبی دوربین‌های ورزشی را شاید بتوان پایه‌های نگه‌دارنده یا مانت نام برد. برای اتصال دوربین ورزشی به هر سطحی مانند اسکیت‌بورد، کلاه ایمنی، فرمان دوچرخه و غیره باید از این پایه‌ها که توسط پیچ و مهره به سطح مورد نظر متصل می‌شوند استفاده کرد.

بند‌های نگه‌دارنده
از بند‌های نگه‌دارنده برای نگه‌داشتن دوربین بر روی سینه، سر، دست یا پا استفاده می‌شود. این بند‌ها بیشتر برای مواقعی که قصد فیلمبرداری از زاویه اول شخص یا (POV (Point of View را داریم استفاده می‌شوند. همچنین استفاده از این بند‌ها باعث می‌شود دست‌ها در حین‌ فیلمبرداری آزاد باشند.

گونه‌ای از بند‌های نگه‌دارنده که در انگلیسی Fetch نام دارند نیز برای اتصال دوربین به حیوانات خانگی و فیلمبرداری از زاویه دید آن‌ها استفاده می‌شوند. هر چند استفاده از این بند‌ها محدود به حیوانات خانگی نبوده و در بسیاری مواقع مستند‌سازان از آن‌ها برای اتصال دوربین به حیوانات حیات وحش نیز استفاده می‌کنند.

دستگاه ضبط تایم لپس ۳۶۰ درجه
برای ضبط تصاویر هنری ۳۶۰ درجه از محیط از این دستگاه استفاده می‌شود. شما می‌توانید دوربین خود را به وسیله یک پایه به این دستگاه وصل کنید و آن را در محلی قرار دهید. این دستگاه توسط موتور درون خود به آرامی دوربین را به دور خود می‌چرخاند که باعث ضبط تصاویر ۳۶۰ درجه در یک بازه‌ی زمانی از محیط دلخواه شما می‌شود.

قاب محافظ ضد‌آب
بسیاری از دوربین‌های ورزشی گران‌قیمت خود دارای گواهی ضد آب و خاک هستند اما می‌توان از این قاب‌ها برای اطمینان بیشتر یا برای دوربین‌هایی که ضد آب نیستند استفاده کرد. از آن‌جایی که ماهیت استفاده از دوربین‌های ورزشی در ماجراجویی‌ها و طبیعت‌گردی و شرایط سخت محیطی یا حتی در حین شنا در زیر آب است، داشتن یکی از این‌ قاب‌ها یک الزام محسوب می‌شود.

دستگاه مکنده اتصال به خودرو
از پایه‌های مکنده بیشتر برای اتصال دوربین به سطوحی که امکان پیچ و مهره کردن آن وجود ندارد استفاده می‌شود. همچنین استفاده از این پایه‌ها آسان‌تر است. برخی از این پایه‌های دارای قدرت مکشی بالایی هستند که برای اتصال به بدنه‌ی ماشین موتور و یا حتی هواپیما از آن‌ها استفاده می‌شود. قدرت مکش و نگه‌دارندگی این پایه‌ها به حدی است که بتوانند دوربین را در سرعت‌های بالا با وجود فشار شدید باد و تکان‌های شدید همچنان در جای خود محکم نگاه دارند.

میکروفون جانبی
دوربین‌های ورزشی هرچقدر در زمینه ضبط تصویر حرف‌های زیادی برای گفتن دارند به همان میزان در زمینه ضبط صدا دارای عملکرد نه چندان مناسبی هستند. به همین دلیل بسیاری از افراد حرفه‌ای در هنگام خرید دوربین ورزشی به همراه آن یک میکروفون جانبی نیز تهیه می‌کنند تا تصاویر جذاب خود را با صدای مناسب و واضح از محیط کامل کنند.

سه پایه دوربین
این سه پایه‌ها نیاز به معرفی چندانی ندارند و در اکثر دوربین‌ها برای فیلمبرداری طولانی مدت از یک محیط یا عکس‌برداری بدون خستگی و لرزش دست و همچنین کنترل دقیق‌تر زاویه‌ی دوربین استفاده می‌شود.

لرزش‌گیر و گیمبال
این لرزش‌گیر‌ها و استابیلایزر‌ها که به دلیل استفاده از سیستم مکانیکی گیمبال درون خود، گیمبال نیز خوانده می‌شوند برای افرادی هستند که می‌خواهند فیلمبرداری بدون لرزش تصاویر داشته باشند. بسیاری از دوربین‌های دارای استابیلایزر دیجیتال یا نوری درون خود هستند اما کاربرد آن‌ها در مورد لرزش‌های کوچک و خفیف است و در مورد تکان‌های شدید و زیاد دوربین‌های ورزشی در حین حرکت یا دویدن کاربرد چندانی ندارند. البته این استابیلایزر‌ها دارای قیمت بالایی نیز هستند و اغلب به اندازه‌ی خود دوربین یا حتی بیشتر از آن برای شخص هزینه دارند اما برای حرفه‌ای ها این مبلغ ارزشش را دارد زیرا باعث ضبط تصاویری روان و بدون لرزش در مواقع فیلمبرداری در حین حرکت می‌شوند.

ریموت‌های کنترلی
خیلی از دوربین‌های دیجیتال در محل‌هایی نصب می‌شوند که در لحظه امکان کنترل آن‌ها وجود ندارد و ممکن است شخص بخواهد در مواردی فیلمبرداری را متوقف کند تا باتری دوربین صرف فیلمبرداری بیهوده نشود. البته اکثر دوربین‌های دارای امکان کنترل توسط ریموت، می‌توانند توسط اپلیکیشن موبایل نیز کنترل شوند اما به هرحال استفاده از یک ریموت ساده در شرایط خشن محیطی به استفاده از گوشی گران‌قیمت شخص قطعاً ارجحیت دارد.